Om Idar Lind


Bøker


Dramatikk


Songtekstar


Andre tekstar


Lenker


På fjesboka

PROSA:
Romanar
Noveller
Antologiar
Sakprosa

DRAMATIKK:
Film
Teater
Revy
Instruksjon

Omsetting
Songar
Plater
DVD

I utlandet

Stengte dører (utdrag)

Det er fotografen frå Adresseavisen som løyser ut det heile i eit forsøk på å fanga inn Kongen, ordføraren og formannen for brukomiteen i froskeperspektiv medan dei beundrar utsikta og det praktfulle bruspennet. Tohundreogførti meter. Fotografen er ung og ivrig og har fargefilm i kameraet. Han legg ikkje merke til at steinen han set foten sin på, er laus. Synd, for det er ein bra kameravinkel, og alle tre smiler. Enno. Fire meter ned i steinfyllinga er tankane til fotografen konsentrert om lysstyrke og fokusering, så da steinen vippar er han alt anna enn førebudd på det brå kastet med kroppen han må ty til for å unngå å følga steinen kast i kast ned mot sjøen.
    Det nykjøpte Olympus-kameraet med motortrekk og Ektachrome 64 fargefilm landar med ein lyd som får alle dei frammøtte pressefotografane til å frysa på ryggen. Og medan den ulykksalege steinen som var årsaken til det ublide fallet til fotografen, forsvinn ut av syne og hamnar med eit plask i sjøen førti meter lenger ned, blir tjuesju perfekt eksponerte fargebilete belyst av vårsola, bilete som skulle sett farge på kvardagen til titusenvis av trønderar: Kongen kjem i bil. Kongen blir ønskt velkomen. Kongen får ein klem av frua til ordføraren. Kongen tar imot blomstrar frå vesle Edith. Kongen klipper over silkebandet.
    Fotografen ser med sorgtungt blikk på resultatet av dagens arbeid, og merker ikkje at han har skadd handa og at han blør.
    Oppe på vegkanten, fire meter over fotografen frå Adresseavisen, står Kongen, ordføraren og formannen for brukomiteen, og dei beundrar ikkje lenker utsikta, smiler ikkje. Tre par auge er festa på samme punktet, og tre hender løftar seg vantru og peikande. Bak dei tre dukkar fleire opp: Kongens adjutant, fylkesordføraren, ein politimann, to pressefotografar. Først ser dei berre den utsende frå Midt-Norges største avis som med blodet drypande frå handa samlar opp restane av sin Olympus. Så flyttar blikket seg til eit punkt halvanna meter bak fotografen.
    Der steinen låg, han som vippa, er det blitt avdekka ei hand.
    Pressefotografane er dei første til å reagera, før politifolka som er der for å sjå til at ingen gjer Kongen noko vondt får rydda området. Berre mannen frå Adresseavisen står uverksam medan fotoapparata klikkar, og han veit at han nett no har gått glipp av sin store sjanse. Til gjengjeld skal han få æra av å pryda førstesidene på morgondagens aviser, men det veit han enno ikkje. Med lutande rygg og med eit knust kamera med tjuesju spolerte fargebilete i handa skal han sendast ut over landet. Med bøygd nakke og blikket festa på den sprikande handa som stikk ut av steinfyllinga skal han møta nordmennene over frukostbordet, og ikkje ein av dei avislesande vil ana at hans einaste tanke var:
    Faen at det kameraet skulle gå til helvete nett no.
    Politiet er der. Politimesteren sjøl er dresskledd og har kjøpt ny skjorte for anledninga. No vinker han til seg sine uniformerte underordna og gir ordrar. Dei mange hundre som står tett bortetter vegen og oppetter skråninga, kan sjå at politimesteren er ein myndig og handlekraftig mann som har kontroll over situasjonen. Dei kan sjå at ordføraren, fylkesordføraren, formannen for brukomiteen og heile kobbelet av pressefotografar blir skuva heller ublidt bort av dei uniformerte. Fotografane under kraftige protestar. Men politimesteren har ikkje sansen for pressa sin rett til å trykka nærbilete av halvråtne lik.
    Medan Kongen blir tatt under arma av adjutanten og ført bort til bilen, tar tre av politimennene til å løfta vekk stein. Bortetter vegen og oppetter skråninga sprer rykta seg, og dei norske flagga forsvinn. Pressefotografane finn nye posisjonar, og teleobjektiva blir tatt fram frå kamerakoffertane. Den lokale lensmannen brøytar seg veg gjennom mengda og sluttar seg til dei som løftar stein. Og da eit ansikt, berre lettare merka av opphaldet i steinfyllinga, kjem til syne der inne meiner han straks å dra kjensel på det. Ikkje minst avdi at det den siste tida berre har vore ein person meldt sakna i hans distrikt.
    Bortetter vegen og oppetter skråninga sprer det seg, namnet. Og alle kjenner Bernt Djupø. Bernt Erik. Studenten. Einaste sonen til Petter og Astrid. Han som var innblanda i den historia i fjor haust... Men stakk ikkje han av nedover i Europa ein stad? Vart meldt sakna ein gong i vinter, var det ikkje slik? Februar, visstnok. Eller byrjinga av mars.
    Og rykta når Bernts foreldre i utkanten av folkemengda. Bernts mor og far, som ikkje har høyrd frå sonen på fem månader. Som gjekk til lensmannen tidleg i vår, men som i det lengste har håpa at han berre hadde tatt ein kjapp tur til Amsterdam eller Paris eller Marokko. Kanskje har mistanken murra i bakhovudet, kanskje har dei i ein draum sett han som lik i ei mørk bakgate i Tanger eller i ei rivingsrønne i Amsterdam eller København med ei uvaska heroinsprøyte ved sida av seg. Kanskje. Men ikkje her, ikkje under fleire tonn utsprengt fyllmasse her heime på øya.
    Dei hadde tatt turen hit i dag for å ta del i den store gleda over at øya var blitt landfast, var blitt fortøyd til fastlandet. Mange tiårs venting skulle i dag løysast ut i ein festrus som var tenkt å skulle vara tre heile dagar til ende. Men jubelen har stilna. Folk vik til side for desse to gamle som med bøygd nakke og tunge steg går dei førti metrane fram mot sanninga. Folk vik til side og ser i ei anna lei.
    Raske augekast i retning den store furua oppe i bakken. Små, diskret rørsler med hendene peikar henne ut: Anne-Beth med negerungen. Negerungen som er like lys i huda og like blond som ho sjøl. Han var neger, var han ikkje? Eller sør-europear, det er samme ulla. I alle fall ikkje nordmann. Ein jævla utlending og narkotikahai. Fanden veit alt han fekk blanda jenta opp i, i tillegg til at han sette unge pa henne. Skulle vore dødsstraff for slikt. Ja, ikkje for det med ungen . . . Herregud, slike mistak kan da ein og kvar slumpa til å gjera. Men alt det andre... Fy faen.
    Anne-Beth legg merke til blikka. Og ho høyrer rykta, ho og. Ser Bernts foreidre nærma seg ringen av politimenn. Sjøl sit ho roleg. Ein svarttrast tar til å fløyta mjukt ein stad oppe i lia bak henne. Vesle Tommy kviler tungt mot skuldra hennes. Vesle, lyshåra Tommy. Ho kunne ha skifta tak utan å vekka han, men ho gjer det ikkje. Kjenner tyngda, men ber børa. Ho ser det som går føre seg nede på vegen, høyrer rykta gå, veit at dette angår ho òg, at Bernt Erik Djupø ikkje har vore nokon uviktig person i det tjue år lange livet hennes, men ho gir ikkje seg sjøl høve til å reagera på det ho ser og høyrer. Anne-Beth hadde sine grunnar for å møta fram her i dag, grunnar ingen av dei frammøtte kjenner. Og no er det for seint, ho kan like gjerne dra heim. Bernt Djupø og hans marketne kropp er ikkje hennes sak, ikkje no lenger. Anne-Beth kan reisa seg og gå.
    Men ho gjer det ikkje.
    Ein politimann med megafon ber folkt trekka seg unna, dra heim. Svarttrasten teier. Nokre få rører på seg. Den store svarte bilen med Kongen har alt køyrd i retning byen, over den brua han nett har åpna. I forsamlingshuset fire kilometer lenger ute på øya ventar kokkane fåfengd med den firerettars offentlege middagen.
    Oppe i skråninga forsvinn siste rest av sol. Svarttrasten får motet att. Anne-Beth frys, ho reiser seg med Tommy på arma. Broren følgjer henne taus til bilen. Bak dei klikkar det to gongar i eit kamera.
    Dei fire kilometrane heim blir køyrd utan at eitt ord blir sagt. Tommy søv stadig i armkroken til mora. Det er ikkje meir enn knapt elleve månader sia den natta to celler smelta saman og la grunnlaget for det som seinare skulle bli denne vesle kroppen. Eit knapt år. Det kunne ha vore elleve, men det var i fjor sommar. I ein gammal herskapsgård i Amsterdam.
    I naborommet hadde Bernt Erik Djupø lege og sove ut rusen.